Τρίτη, Απριλίου 22

Φίλιππος Γκρην

Οι εκατοντάδες αλλοδαποί ευγενείς και στρατιωτικοί που έσπευσαν στην επαναστατημένη Ελλάδα προκειμένου να βοηθήσουν τους κατοίκους της να ελευθερωθούν απο τον τουρκικό ζυγό κατεγράφησαν απο την ελληνική ιστορία ως φιλέλληνες.  Στον αντίποδα υπάρχει και μια άλλη λέξη για τους αλλοδαπούς που δεν έτρεφαν τόσο μεγάλη συμπάθεια για τους Γραικούς της εποχής. Αυτοί ήταν οι μισέλληνες, στους οποίους ανήκε και ο Βρετανός πρόξενος Φίλιππος Γκρην.

Γεννηθείς στο Λονδίνο ήταν ο μεγαλύτερος απο τα άλλα δύο αδέρφια του. Περι τα 1818 διορίστηκε γενικός πρόξενος της Βρετανίας στην Πελοπόννησο με έδρα την Πάτρα. Παράλληλα ασχολήθηκε με το εμπόριο της σταφίδας ως αντιπρόσωπος της αγγλικής εταιρείας Cartwright, απο το οποίο απέκτησε μεγάλη περιουσία. Η ανθελληνική δράση του ξεκίνησε με την επανάσταση του 1821. Ο Γκρην έχοντας την ιδιότητα του γενικού προξένου δεν αντιμετώπιζε πρόβλημα ασφάλειας αφού οι Έλληνες προύχοντες δεν τολμούσαν να "πειράξουν" τον αντιπρόσωπο της τότε υπερδύναμης Αγγλίας.

Εκμεταλλευόμενος λοιπόν αυτήν του την ιδιότητα, καθώς και την γενικότερη στάση της Αγγλίας, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια, απέναντι στην ελληνική επανάσταση, ο Γκρήν αν και χρωστούσε σημαντικά ποσά στους μεγαλοτραπεζίτες της εποχής (Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου)  με πρόφαση οτι ήταν παράνομοι, ως επαναστάτες, έναντι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν τους ξεπλήρωσε τα οφειλούμενα. Δεν δίστασε μάλιστα να βοηθήσει τους Τούρκους στην διατήρηση της άμυνας του κάστρου της Πάτρας σαμποτάροντας τις ενέργειες των Ελλήνων. Με την είσοδο των τουρκικών ενισχύσεων αυτός και οι συνεργάτες του λεηλάτησαν σπίτια και προξένησαν μεγάλες καταστροφές σε όλη την πόλη προκαλώντας βέβαια την δικαιολογημένη αντίδραση των Ελλήνων που διαμαρτυρήθηκαν με επίσημο έγγραφο στην βρετανική κυβέρνηση. Μια ακόμη απο τις πράξεις του που προκάλεσε αίσθηση ήταν η συνεχής άρνησή του να δεχτεί γυναικόπαιδα στο προξενείο του προκειμένου να τα προστατεύσει.

Στα τέλη του 1821 κατέφυγε στη Ζάκυνθο απ'οπου τροφοδοτούσε τα τουρκικά στρατεύματα αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Ο Αρμοστής μάλιστα της Ζακύνθου τον απείλησε οτι θα τον εξορίσει για να αναγκαστεί τελικά το 1824 η αγγλική κυβέρνηση να τον παύσει. Έτσι τον επόμενο χρόνο αναχώρησε για το Λονδίνο όπου και πέθανε αρκετές δεκαετίες αργότερα. Αναμφίβολα ο Φίλιππος Γκρην με την στάση του προκάλεσε αδικαιολόγητα πολλά δεινά στον λαό της Πάτρας γι'αυτό και κατατάσσεται με ευκολία στους διακεκριμένους μισέλληνες της εποχής εκείνης.

Ο Φίλιππος είχε άλλα δύο αδέρφια, τον Ριχάρδο και τον Ιώαννη, πρόξενο της Αγγλίας στην Ελλάδα και τραπεζίτη. Ο Ριχάρδος Γκρην (1798-1878) γεννήθηκε στο Λονδίνο και έζησε τα περισσότερα χρόνια του στην Πάτρα. Ασχολήθηκε με το εμπόριο, το 1830 παντρεύτηκε την Αβροκόμη Καλαμογδάρτη, ανηψιά του Παλαιών Πατρών Γερμανού και του φιλότουρκου κοτζαμπάση Ανδρέα Καλαμογδάρτη, και ενταφιάστηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Πατρών όπου διατηρείται ακόμα και σήμερα ο οικογενειακός τάφος των Γκρην. Μαζί με την Αβροκόμη απέκτησε τον Ερρίκο Γκρην, έμπορο και τραπεζικό υπάλληλο.

Η οικογένεια Γκρην είχε μεγάλες εκτάσεις στην περιοχή της Άνθειας (δεν πρέπει να συγχέεται με την περιοχή στην παραλία) καθώς και έπαυλη στην περιοχή των Υψηλών Αλωνιών όπου φιλοξενούνταν διάφορες αρχαιότητες. Τα αρχαία αυτά δωρήθηκαν απο τον Ερρίκο Γκρην στο αρχαιολογικό μουσείο Πατρών.  Παλιότερα ένα στενάκι στην πλατεία Γεωργίου Α΄ ονομαζόταν Γκρην, τώρα όμως, δεν γνωρίζω πως και γιατί, ονομάζεται στενό Βούρβαχη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: