Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ηλεία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ηλεία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο, Μαΐου 2

Γενεαλογικά Αυγερινών

Στην ¨Πελοποννησιακή εγκυκλοπαίδεια", της οποίας δυστυχώς κυκλοφόρησαν μόνο 3 τόμοι, αναφέρεται οτι η οικογένεια Αυγερινού εγκαταστάθηκε το 1680 στο χωριό Δούκα Ηλείας προερχόμενη απο τα Αυγερινάτα Κεφαλλονιάς. Στον Πύργο φέρεται να εγκαταστάθηκε λίγο αργότερα, το 1770. Γενάρχης της οικογένειας ήταν ο Δημήτρης Αυγερινός, ο οποίος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα Αυγερινάτα λόγω συγκρούσεών του με τις εκεί αρχές. Ο Βύρων Δάβος στο βιβλίο του "Η ζωή των κατοίκων της Ηλείας κατά την Τουρκοκρατία" βασιζόμενος σε έγγραφα της εποχής αναφέρεται στην δραστηριότητα του Γεώργιου Αυγερινού ως γραμματικού των Τούρκων αγάδων. Λόγω της μόρφωσής του βοηθούσε τους αγάδες στο εμπόριο με τους Επτανήσιους ενώ παράλληλα νοίκιαζε τις εκτάσεις των πρώτων αποκτώντας έτσι τεράστια κέρδη. Η ισχύς της οικογένειας αποδεικνύεται και απο το γεγονός οτι το 1807 φιλοξένησαν τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη καθώς προσπαθούσε να διαφύγει για τη Ζάκυνθο. Εκτός απο το εμπόριο και την καλλιέργεια των τουρκικών εκτάσεων, εκτάσεις διατηρούσαν και στην Κεφαλλονιά.

Έχοντας τα ηνία της τοπικής εξουσίας κατά την προεπαναστατική περίοδο, τα μέλη της ήρθαν σε επαφή με την Φιλική Εταιρεία, στην οποία και μυήθηκαν. Συμμετείχαν στην επανάσταση είτε εκπροσωπώντας τον Πύργο είτε λαμβάνοντας μέρος σε μάχες ως αρχίατροι (Αγαμέμνων) ή οπλαρχηγοί. Μετά την επανάσταση ασχολήθηκαν σχεδόν όλοι με την πολιτικοί εκλεγόμενοι βουλευτές, δήμαρχοι Λετρινων, πρόεδροι της βουλής κ.α.

Ο Γεώργιος Αυγερινός λοιπόν αν και δεν ξέρουμε με ποιά ήταν παντρεμένος γνωρίζουμε ότι είχε τουλάχιστον τρείς γιούς και μια κόρη: τον Αγαμέμνωνα, τον Δημήτριο, τον Χριστόδουλο και τον Αναστάσιο. Το όνομα της κόρης μας διαφεύγει, είναι όμως γνωστό ότι παντρεύτηκε τον Ιωάννη Σισίνη, πρόκριτο Γαστούνης και αδερφό του Γεώργιου Σισίνη (η οικογένεια Αυγερινού είχε στενές σχέσεις με τους Σισίνηδες ήδη απο πολύ παλιά) Ο Δημήτριος Αυγερινός έμπορος στο επάγγελμα, εκλεγμένος πληρεξούσιος Πύργου και αποκαλούμενος ως γραμματικός απέκτησε τον Ανδρέα (1820 - 1895) και τον Πετράκη Αυγερινό. Ο πρώτος ασχολήθηκε με την πολιτική εκλεγόμενος πολλάκις βουλευτής και διατελώντας υπουργός εσωτερικών, οικονομικών, παιδείας, ναυτιλίας και πρόεδρος της βουλής ενώ ο δεύτερος, ο Πετράκης, εξελέγη βουλευτής Ηλείας και διετέλεσε για πολλά χρόνια δήμαρχος Λετρίνων. Παντρεύτηκε μάλιστα την Γεωργίτσα Δαραλέξη, κόρη του βουλευτή Χρίστου Δαραλέξη και αδερφή του βουλευτή, συγγραφέα και προέδρου της ΕΣΗΕΑ, Θεμιστοκλή Δαραλέξη. Ο Αγαμέμνων Αυγερινός ήταν ο μόνος σπουδασμένος της πρώτης γενιάς. Σπούδασε ιατρική στην Ιταλία, εξελέγη πληρεξούσιος Ηλείας, διετέλεσε υπουργός και πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων. Συγγενείς των παραπάνω ήταν οι Διονύσιος Αυγερινός, που πνίγηκε στον Αλφειό κατά τη μάχη της Αγουλινίτσας, Πλάτων Αυγερινός, μάλλον ανηψιός του Χριστόδουλου και Αποστόλης Αυγερινός, που πολέμησε στην μάχη των Πατρών.

Γιός του Αναστάσιου Αυγερινού ήταν ο Αυγερινός Αυγερινός. Γιός του τελευταίου ήταν ο Χαράλαμπος Αυγερινός, δήμαρχος Πύργου, του οποίου ο γιός, Νάκης Αυγερινός, εξελέγη αρκετές φορές βουλευτής Ηλείας. Ο Νάκης Αυγερινός (1911 - 2002) ήταν ο τελευταίος αρρένας απόγονος της οικογένειας και ήταν παντρεμένος με την Λουκία Σωτηροπούλου. Κόρη του είναι η Χρυσαφούλα Αυγερινού - Σακελλαρίου. Αδερφή του Χαράλαμπου Αυγερινού ήταν η Ελένη Αυγερινού, σύζυγος Παναγούλη, παππού του Αλέκου Παναγούλη.

Παρασκευή, Μαΐου 16

Περί καταγωγής Μητροπολίτη Άνθιμου

Στο παρόν άρθρο θα αναφερθώ σε πληροφορίές που έχω βρεί για το γενεαλογικό δέντρο του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου Ρούσσα, κατα κόσμον Διονυσίου, που ως γνώστον κατάγεται απο την Σαλμώνη Ηλείας (πρώην Κούκουρα).


Οι πρώτες αναφορές για το επώνυμο Ρούσσα γίνονται σε επίσημο έγγραφο απογραφής των κατοίκων του Κούκουρα το 1834, κατά το οποίο αναφέρονται οι Παπανδρέου Ρούσσας του Σταματίου και Ανδρέας Ρούσσας του Ιωάννη. Ο πρώτος πιθανολογώ ότι παντρεύτηκε την κόρη του Αποστόλη Μπέτσικα, ιερέα του Πύργου, του οποίου το σπίτι βρισκόταν στην περιοχή του Επαρχείου, η δε περιοχή ονομαζόταν Μπετσικαίϊκα. Παιδιά του Παπα - Ανδρέα Ρούσσα ήταν οι Επαμεινώνδας, Ιωάννης, Σταμάτης, Ανθούλα, Γεωργούλα, Νικόλαος καθώς κια άλλες δύο κόρες των οποίων τα ονόματα μου διαφεύγουν. Να σημειωθεί ότι όλοι κατάγονται από τη Σαλμώνη Ηλείας. Εκεί βρίσκεται και ο οικογενειακός τάφος του Παπα - Ανδρέα Ρούσσα και των απογόνων του (γύρω στα 1880 κατασκευάστηκε).


Η μία απο αυτές τις δύο κόρες παντρεύτηκε κάποιον και εγκαταστάθηκε στο Βούναργο. Η έτερη παντρεύτηκε, απέκτησε απογόνους και απο αυτή την γενια κατάγεται ο δισέγγονός της, ο δικηγόρος, υποψηφίος βουλευτής Ηλείας και πρώην πρόεδρος της νομαρχιακής επιτροπής Ν.Δ. Ηλείας, Ιωάννης Κωνσταντόπουλος. Η Ανθούλα Ρούσσα, η άλλη κόρη του Παπα-Ανδρέα παντρεύτηκε τον κτηματία και έμπορο Σπύρο Λιούρδη απο τον Πύργο, με τον οποίο απέκτησε μεταξύ άλλων τον Αποστόλη Λιούρδη, ιδιοκτήτη του καφενείου "Κρόνιον" και πατέρα του στρατιωτικού, υπασπιστή του Βασιλέα και υποψήφιου δημάρχου Πύργου, Σπύρου Λιούρδη, και την Σουζάνα Λιούρδη, η οποία παντρεύτηκε τον βουλευτή Ιωαννίνων Φλώρο. Τέλος η Γεωργούλα Ρούσσα παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Γιάνναρο αποκτώντας μαζί του τρία παιδιά: την Ξανθή, την Αθηνά και τον Γρηγόρη. Ο Γρηγόρης Γιάνναρος (1936 - 1997) δεν είναι άλλος απο τον γνωστό πολιτικό της Αριστεράς που είχε εκλεγεί τρείς φορές βουλευτής με τον Συνασπισμό διατελώντας μάλιστα και αναπληρωτής υπουργός βιομηχανίας στην οικουμενική κυβέρνηση του Ζολώτα, το 1989. Αυτά σχετικά με τις κόρες του Παπα - Ανδρέα Ρούσσα.  


Απο τα αγόρια: ο Επαμεινώνδας Ρούσσας έγινε αρχαιολόγος και μάλιστα απέκτησε σπουδαία βιβλιοθήκη για την εποχή, η οποία όμως πουλήθηκε απο τους απογόνους του, ο Ιωάννης Ρούσσας, του οποίου μια απο τις κόρες, η Μαριάνθη, παντρεύτηκε τον τότε γνωστό χρυσοχόο του Πύργου, Σπηλιόπουλο, ο Σταμάτης Ρούσσας, ο οποίος απέκτησε πολλούς απογόνους, ενώ ο Νικόλαος Ρούσσας έγινε ιερέας. Ο τελευταίος απέκτησε δύο παιδιά, τον Δημήτριο και τον Ανδρέα, αγρότες στο επάγγελμα, οι οποίοι έζησαν για πολλά χρόνια στην Αμερική. Ο Δημήτριος Ρούσσας παντρεύτηκε την Αργυρή, δασκάλα στο επάγγελμα, και απέκτησε τέσσερα παιδιά, τον Βαγγέλη (απεβίωσε σε ηλικία 5 ετών), τον Γέωργιο (απεβίωσε σε ηλικία 1,5 ετών), τον Νίκο και τον Διονύση. Ο Νίκος Ρούσσας ιδιώτευσε ως δικηγόρος στην Αθήνα και απέκτησε έναν γιό τον Θεμιστοκλή, επίσης δικηγόρο, ενώ ο Διονύσης Ρούσσας ακολούθησε το ιερατικό σχήμα και δεν είναι άλλος απο τον γνωστό Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο. Πρώτος ξάδελφος του τελευταίου, και γιος του Ανδρέα, ήταν ο Νικόλαος Ρούσσας, υπάλληλος της Τραπέζης της Ελλάδος και θείος μου, που απεβίωσε στον Πύργο Ηλείας τον Δεκέμβριο του 2010.


Απο τα παραπάνω προκύπτει οτι ο Γρηγόρης Γιάνναρος, βουλευτής με τον Συνασπισμό, ήταν δεύτερος ξάδερφος του Μητροπολίτη Άνθιμου (είναι αρκετά αντιφατικό αν αναλογιστεί κανείς τις εντελώς διαφορετικές ιδεολογίες των δύο αυτών ανθρώπων) ενώ ανηψιός και των δύο είναι ο Ιωάννης Κωνσταντόπουλος, υποψήφιος βουλευτής Ηλείας και άλλοτε πρόεδρος του Μανωλοπούλειου νοσοκομείου. Επίσης παρατηρούμε την ιερατική παράδοση που διατηρουν τα μέλη της οικογενείας καθώς τέσσερα μέλη της, με προεξέχοντα βέβαια τον Μητροπολίτη Άνθιμο, ακολούθησαν το ιερατικό σχήμα.

Τρίτη, Απριλίου 15

Καφενείον «Κρόνιον»

Πριν περίπου πενήντα χρόνια στον λόφο του επαρχείου στον Πύργο Ηλείας λειτουργούσε το γνωστό καφενείο Κρόνιον. Μέχρι τότε ήταν το σήμα κατατεθέν για το επαρχείο αφού συγκέντρωνε όλον τον "καλό" κόσμο του Πύργου.

Το Κρόνιον, που πήρε το όνομα του απο τον ομώνυμο λόφο, βρισκόταν σε ένα κτιριο ανάμεσα στις κατοικίες του Χατζηγιάννη και του Καλλιτσιώτη. Είχε κατασκευαστεί απο τον Ερνέστο Τσίλλερ για λογαριασμό του δεύτερου. Το Κρόνιον πρέπει να δημιουργήθηκε γύρω στα 1890 και εκτός απο καφενείο στον επάνω όροφο στέγαζε και χαρτοπαικτική λέσχη. Μέσα είχε μπιλιάρδο και βενετσιάνικα έπιπλα. Αναφέρω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα απο το βιβλίο του Μικελόπουλου "Όσα η ιστορία αφήνει στο περιθώριο": Στο Κρόνιον τότε οι πελάτες του έπαιζαν μπιλιάρδο... γαντοφορεμένοι. Αν κάποιος ήθελε να πεί κάτι σ'εναν απο την πελατεία του καφενείου δίσταζε να διαβεί την είσοδο, έκανε νόημα στο σερβιτόρο να πάει κοντά και του έλεγε να φωνάξει αυτόν που ήθελε. Όπως γίνεται φανερό εκεί σύχναζαν μόνο τα μέλη της τότε αστικής τάξης.

Εκεί πραγματοποιούνταν οι επίσημοι χοροί ενώ εκεί παίχτηκε η πρώτη κινηματογραφική ταινία, το 1913, απο τον Ιταλό Τζιοβάννι. Μάλιστα ο τότε ιδιοκτήτης του αρχικά μη γνωρίζοντας τι ήταν αυτό που πήγαινε να κάνει ο Τζιοβάννι είχε επιχειρήσει να τον διώξει! Σχετικά με την ιδιοκτησία του κτιρίου που στεγαζόταν το καφενείο: Οι κόρες του Καλλιτσιώτη πούλησαν το οίκημα στον Μικελόπουλο, και αν δεν κάνω λάθος βρίσκεται ακόμα στην ιδιοκτησία της οικογενείας του. Σχετικά με το καφενείο. Το Κρόνιον απο τα χέρια του Μποσμποντίνη πέρασε στον Αποστόλη Λιούρδη, και στη συνέχεια στην επιχείρηση μπήκε και ο Πλέσσας. Λόγω προσωπικών διαφορών με τον ιδιοκτήτη το Κρόνιον τη δεκαετία του ΄30 μετακόμισε για να ακολουθήσει και μια τρίτη, μάλλον γύρω στη δεκαετία του ΄50 εκεί που είναι σήμερα τα Goody's. Μετά τον θάνατο του Αποστόλη Λιούρδη το Κρόνιον έκλεισε οριστικά αφού τα παιδιά του, Σπύρος, Δημήτρης και Ανθούλα δεν θέλησαν να ασχοληθούν με την επιχείρηση. 

Αν πάλι δεν κάνω λάθος υπάρχουν δύο καρτ-ποστάλ, μια του 1907 και μια του 1913, στις οποίες εικονίζεται το καφενείο Κρόνιον. Στη παρακάτω φωτογραφία, που βρίσκεται στην κατοχή, μου εικονίζεται πρώτος απο αριστερά ο Αποστόλης Λιούρδης και έκτος απο αριστερά, αυτός με τα γιαλιά και το καπέλο, είναι ο πλούσιος Χατζηγιάννης, στον οποίο ανήκε το διπλανό αρχοντικό, το οποίο πουλήθηκε για να στεγαστούν τα υποκαταστήματα της εθνικής τράπεζας και της τράπεζας της Ελλάδος και οποιος είχε παντρευτεί την κόρη του Πατρινού ευεργέτη Βασίλη Μαραγκόπουλου.

Παρασκευή, Απριλίου 11

Έπαυλις Καρανικολού - Φωτό


Η έπαυλις στη σημερινή της κατάσταση

Έπαυλις Καρανικολού

Κατα τη διάρκεια μιας συζήτησης στην blogosfaira σχετικά με παλιά οικήματα της ευρύτερης περιοχής του Πύργου Ηλείας, ο φίλος Βυτιναίος αναφέρθηκε στην έπαυλη Καρανικολού. Έψαξα λοιπόν γι'αυτήν και βρήκα μερικές πληροφορίες.

Η έπαυλη ανήκε στον πλούσιο σταφιδέμπορα Καρανικολό. Μάλλον πρόκειται για τον Στέφανο Καρανικολό, ο οποίος ήταν πλούσιος σταφιδέμπορος εγκαταστημένος στην πόλη της Πάτρας καταγόμενος όμως από την Δίβρη Ηλείας. Υπήρξε δραστήριο μέλος της πατραϊκής κοινωνίας πραγματοποιώντας πλήθος δωρεών και διατελώντας πρόεδρος του Συλλόγου Εισαγωγικού Εμπορίου Πατρών (1910 - 1911) (οι πληροφορίες από το βιβλίο: 'Το πτερόν εις τον πίλον" της Καΐκα - Μαντανίκα Γιώτα, σελ. 459, εκδόσεις Πικραμμένος). Απεβίωσε το 1920. Η έπαυλη βρίσκεται σε κτήμα διακοσίων (200) στρεμμάτων στο Λεβεντοχώρι Ηλείας. Κατασκευάστηκε γύρω στα 1870 και ο αρχιτέκτονας είναι άγνωστος. Σύμφωνα με την αρχιτέκτονα Αμαλία Κωτσάκη, ο δημιουργός πρέπει να ήταν Ιταλός ενώ αποκλεί το ενδεχόμενο να ήταν ο Ερνέστος Τσίλλερ.

Στην εξοχική αυτή κατοικία διακρίνονται νεοαναγεννησιακά χαρακτηριστικά με φανερές επιρροές απο την Τοσκάνη, γεγονός που δείχνει το πολιτιστικό επίπεδο της τότε αστικής τάξης. Ως γνωστόν οι σταφιδέμποροι αποτελούσαν εκείνη την εποχή την ανερχόμενη αστική ταξή που μεσω των νεοκλασσικών κατοικιών της προσπαθούσαν να αναδείξουν την κοινωνική θέση και τον πλούτο τους. Πρώτο μέλημα αυτών δεν ήταν η δημιουργιά απαραίτητα λειτουργικών κατοικιών αλλά εντυπωσιακών και μεγαλόπρεπων. Σε αυτή την κατηγορία πρέπει να εντάξουμε και τη συγκεκριμένη έπαυλη.

Τα τελευταία χρόνια η έπαυλις έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία της Συνεταιριστικκής Κορινθιακής Σταφίδας Α.Ε. με έδρα την Πάτρα. Το 2003 αποφασίστηκε η αποκατάσταση του οικήματος, κάτι το οποίο μέχρι σήμερα, αν δεν κάνω λάθος, δεν έχει γίνει. Το υπουργείο πολιτισμού το έχει χαρακτηρίσει διατηρητέο μνημείο ως έργο τέχνης. Αναμφίβολα αποτελεί ένα κόσμημα για την Ηλεία, το οποίο όμως βρίσκεται σε χείριστη κατάσταση λόγω της εγκατάλειψής του.


Δευτέρα, Απριλίου 7

Λυκούργος Κρεστενίτης

Το επώνυμο Κρεστενίτης τον 19ο αιώνα καθώς και το πρώτο τέταρτο του 20ου περέπεμπε σε σπουδαία οικογένεια πολιτικών της Ηλείας. Ο σημαντικότερος πολιτικός που ανέδειξε αυτή η οικογένεια ήταν ο Λυκούργος Κρεστενίτης (1793-1873).

Γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας και ήταν γιός του Ιωάννη Κρεστενίτη, προκρίτου Πύργου και υπεύθυνου για τα οικονομικά της επαρχείας κατα την περίοδο της επανάστασης. Το όνομα Λυκούρος δεν είναι σίγουρο οτι ήταν το πραγματικό του αλλά κατά πάσα πιθανότητα λόγω της αγάπης του για τους αρχαίους τον οδήγησε στο να υιοθετήσει αυτό το όνομα για τον ευατό του. Μάλιστα αρχαίοελληνικά ονόματα είχε δώσει και στους μαθητές του, στους οποίους δίδασκε τα ελληνικά γράμματα. (Σημ.: Άλλοι συγγενείς του που είχαν αρχαιοελληνικά επωνύματα ήταν οι: Αριστείδης Κρεστενίτης, βουλευτής, Σόλωνας Κρεστενίτης, δημοτικός σύμβουλος Πύργου και μέλος στην επιτροπή της επαρχείας Ηλείας για τα τοπικά ζητήματα στην Βουλή των Ελλήνων και Επαμεινώνδας Κρεστενίτης, γραμματέας της Δ' εθνοσυνέλευσης και αδερφός του προηγούμενου). Η μόρφωση του για την εποχή ήταν κάτι παραπάνω απο αξιόλογη αφού είχε σπουδάσει στη Ζάκυνθο και στη συνέχεια στην Ιόνιο Ακαδημία. Το 1812 μαζί με τα αδέρφια του Σταμάτη και Γιάννη(;) Κρεστενίτη άνέλαβαν, όπως μας λέει ο Μικελόπουλος στο βιβλίο του, πρωτοβουλία για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού. (Για το αν το όνομα του τρίτου αδερφού είναι Γιάννης επιφυλάσομαι. Όσον αφορά τον Σταμάτη Κρεστενίτη, οπλαρχηγό και πρόκριτο, έλαβε μέρος στη μάχη του Χλεμουτσίου και δολοφονήθηκε απο τον Ιωάννη Διάκο στο μοναστήρι της Κρεμαστής το 1823).

Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και κατα την περίοδο της επανάστασης ανέλαβε πολιτικές θέσεις. Διορίστηκε βουλευτής Ηλείας στη βουλευτική επιτροπή του Ναυπλίου ενώ εκλέχτηκε και πληρεξούσιος Ηλείας σε διάφορες Εθνοσυνελεύσεις. Κατα την περίοδο του εμφυλίου, το 1825, κατηγορήθηκε για οικονομικές ατασθαλίες, αιτία όμως ήταν το διαφορετικό πολιτικό στρατόπεδο, απο τους Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και Δημήτριο Πλαπούτα. Για να μην συλληφθή εγκατέλειψε τον Πύργο με αποτέλεσμα ο Κολοκοτρώνης να του κάψει το σπίτι. Το ίδιο έτος καταδικάστηκε με φυλάκιση τριών χρόνων για πλαστογράφηση (ακυρώθηκε αργότερα)

Μετά την επανάσταση διαπραγματεύθηκε με τον Χρύσανθο Σισίνη για το ποια πόλη θα γίνει πρωτεύουσα της Ήλιδας. Ο Σισίνης, με σκεπτικό κοτζαμπάση παρά του πολιτικού, είπε σε εκείνη τη συζήτηση: "Παρτε εσείς την πρωτεύουσα. Δεν θέλω καλαμαράδες στα πόδια μου". Έτσι ο Πύργος έγινε πρωτεύουσα Ήλιδας. Στις 22 Ιουνίου του 1832, διορίστηκε επίτροπος επι των εφοδιαστικών εγγράφων. Στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση (17.6.1832) εκλέχτηκε πληρεξούσιος. Η μεγάλη ισχύ που διέθετε φαίνεται και απο ένα περιστατικό που περιγράφεται σε ένα απο τα βιβλία του Βύρωνα Δάβου. Συγκεκριμένα ο Κρεστενίτης στην κοινότητα Τζόγια του δήμου Μυρτουντίας είχε μεγάλες εκτάσεις, τις οποίες για να καλλιεργήσει χρειαζόταν μεγάλες ποσότητες νερού. Στην περιοχή υπήρχε ένας μικρός παραπόταμος ο οποίος κατέβαζε λίγο νερό. Προκειμένου να χρησιμοποιεί αποκλειστικά αυτός το νερό έφερε στρατιωτικό σώμα το οποίο και απείλησε τους κατοίκους της περιοχής. Αυτή η τακτική συνεχίστηκε με αποτέλεσμα ο δήμαρχος να επέμβει και ο Κρεστενίτης να αποχωρήσει άπρακτος. Το 1843 διορίστηκε διοικητής της επαρχίας Κυναίθης ενώ τον ίδιο χρόνο πληρεξούσιος Ηλείας. Το 1844 επανεκλέχτηκε βουλευτής αλλά κατηγορήθηκε για καλπονοθεία. Πάντως την ίδια χρονιά διορίστηκε υπουργός δικαιοσύνης.

Τον Οκτώβριο του 1845 πραγματοποιήθηκε δολοφονική απόπειρα εναντίον του αδερφού του βουλευτή Χαλκιόπουλου. Ως ηθικοί αυτουργοί ήταν μάλλον οι Κρεστενίτηδες και οι Αχολαίοι. Το 1848 διορίστηκε προσωρινός υπουργός δικαιοσύνης και εσωτερικών. Απο τη θέση αυτη δεν ξέχασε τους πολιτικούς του φίλους. Αμέσως, αν και προσωρινός υπουργός, διόρισε στην προεδρεία του Αρείου Πάγου τον Χ. Κλωνάρη. Προκειμένου να επεκτείνει την πολιτική του επιρροή δεν δίστασε να παύσει παράνομα δημάρχους της Ηλείας. Το 1849 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου οικονομικών.

Στην κυβέρνηση Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου το 1855 ανέλαβε το υπουργείο οικονομικών και απο την θέση αυτή πραγματοποίησε πολλά έργα για την Ηλεία. Ένα στοιχείο που δείχνει τον χαρακτήρα του φαίνεται απο ένα ακόμη γεγονός. Ο Κρεστενίτης είχε αναλάβει να στείλει προσκλήσεις σε όλους τους βουλευτές για μια γιορτή που διοργάνωνε ο πρωθυπουργός.  Αυτός επίτηδες δεν έστειλε στους βουλευτές Ηλείας με αποτέλεσμα να είναι όλοι οι άλλοι εκτός απο αυτούς. Ο ίδιος είπε οτι έγινε απο απροσεξία όμως είναι φανερό οτι έγινε απο πολιτική σκοπιμότητα. Άλλη μια απο τις συνηθισμένες του κινήσεις ήταν να υποβάλει πρώτα την παραίτηση του απο το υπουργικό αξίωμα, όταν φαινόταν οτι θα τον αντικαθιστούσαν, έτσι ώστε να μη δίνει την εντύπωση στο λαό ότι τον έδιωχναν απο την κυβέρνηση. Το 1860 διορίστηκε υπουργός εσωτερικών στην κυβέρνηση Μιαούλη και τον ίδιο χρόνο γερουσιαστής. Τον Μάϊο του 1865 έγινε υπουργός δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Κουμουνδούρου. Η πιο σημαντική όμως στιγμή στην πολιτική σταδιοδρομία του ήταν η εκλογή του στο αξίωμα του προέδρου της Βουλής στις 14 Δεκεμβρίου 1866, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1867. Έχοντας την υποστήριξη του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου σε σύνολο 102 παρόντων έλαβε 94 ψήφους.  

Εδώ κάπου τελειώνει και η πολιτική πορεία του Κρεστενίτη. Σχετικά με την οικογένειά του.  Ο Λυκούργος Κρεστενίτης ήταν παντρεμένος με την Μαριγώ Μαυρομιχάλη πρωτότοκη κόρη του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, γεγονός που του έδινε πολιτική δύναμη αφού το συγγενικό δίκτυο της οικογένειας Μαυρομιχάλη ήταν αρκετά ισχυρό. Προσωπογραφία του υπάρχεια στη Νικολοπούλειο βιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας.

Τετάρτη, Μαρτίου 12

Δημοσθένης Δόγκας

Διαβάζοντας το βιβλίο του Βύρωνος Δάβου "Στον Πύργο και στην Ηλεία του 1821 - 1930" συνάντησα αρκετές φορές τον πολιτικό της εποχής, Δημοσθένη Δόγκα. Δεν είναι υπερβολή να πω ότι ο Δόγκας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικάντη του 19ου αιώνα. Με νοοτροπία κοτζαμπάση απασχόλησε πολλές φορές την δικαιοσύνη και τον τύπο με τις νοθείες και τα σκάνδαλα που δημιουργούσε. Τα παρακάτω στοιχεία που θα αναφερθούν προέρχονται από το βιβλίο του Δάβου που ανέφερα.

Ο Δημοσθένης Δόγκας γεννήθηκε στο Λαντζόϊ Ηλείας και ήταν γιος του δημάρχου Ώλενας. Ως είθισται σε αυτές τις περιπτώσεις ο Δημοσθένης ακολούθησε την πολιτική παράδοση της οικογένειας αποφασίζοντας να εκτεθεί ως υποψήφιος δήμαρχος στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Η αρχή του πολιτικού του βίου όμως δεν ξεκίνησε ήρεμα. Την ημέρα των δημοτικών εκλογών στα εκλογικά καταστήματα δεν υπήρχε στρατιωτικό απόσπασμα ύστερα από πρωτοβουλία του ίδιου του Δόγκα. Εκμεταλλευόμενος το γεγονός αυτό μαζί με τους οπαδούς του εκδίωξε τους εκλογικούς αντιπροσώπους (Αθανασόπουλο, Άχολο) και επιχείρησε να διαπράξει νοθεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ίδιο συνέβη και στις δημοτικές εκλογές του δήμου Ολυμπίας, στον οποίο ήταν υποψήφιος ο Σωτήριος Κρεκουκιώτης, σύζυγος της αδερφής του Δημοσθένη. Δυστυχώς από τις γραμμές του βιβλίου δεν μαθαίνουμε αν εξελέγη δήμαρχος, το πιο πιθανό όμως είναι να απέτυχε. Τα κατάφερε όμως το 1875 όταν και εξελέγη δήμαρχος Ώλενας.

Το 1881 έθεσε υποψηφιότητα για τον δήμο Ολυμπίων, στον οποίο και εξελέγη. Το ίδιο έτος κατήλθε στις βουλευτικές εκλογές, στις οποίες αρχικά εξελέγη. Η εκλογή του όμως όπως αποδείχτηκε αργότερα έγινε παράτυπα καθώς δεν ακολουθήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες σύμφωνα με τις οποίες έπρεπε να είχε παραιτηθεί από το δημαρχιακό αξίωμα 40 ημέρες πριν των βουλευτικών εκλογών. Επίσης κατηγορήθηκε από αντιπάλους ότι προστάτευε παρανόμως φυγόδικους με σκοπό να τους χρησιμοποιεί σε δικές του υποθέσεις. Πράγματι διατάχθηκε η προσαγωγή του σε δίκη, το αποτέλεσμα της οποίας δεν μας είναι γνωστό. Το 1887  εξελέγη δήμαρχος Ώλενας. Το 1891 ηττήθηκε στις εκλογές του δήμου Ολυμπίων με διαφορά επτά ψήφων από τον Γιαννάκο Φωτόπουλο.

Στις 17 Απριλίου 1895 ο Δόγκας απασχόλησε για ακόμη μια φορά τον τοπικό τύπο. Αυτή τη φορά φέρεται να περιόδευε μαζί με άλλους βουλευτές του συνδυασμού στα χωριά της Ηλείας και να διακήρυττε ότι ήταν Δεληγιάννικός, αν και ο ίδιος τον είχε αποκηρύξει. Σύμφωνα με τον Δάβο, η εφημερίδα αποκαλούσε τους πολιτικούς αυτούς "πλανώδιους μουσικούς". Παρ'όλα αυτά ο Δόγκας κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής (1895). Ένα ακόμη περιστατικό όμως ήρθε να προστεθεί στην ήδη μεγάλη λίστα. Στις 20 Νοεμβρίου 1898 ο Δόγκας αφίχθη στο χωριό Καράτουλα για να συνομιλήσει με τους κατοίκους του, οι οποίος όμως του επιτέθηκαν διώχνοντάς τον από το χωριό. Αναφέρεται δε ότι έβαλαν τα σκυλιά να τον κυνηγήσουν. Αιτία αυτής της αντίδρασης ήταν η κατάργηση του σχολείου του χωριού.

Το 1902 επανεξελέγη βουλευτής. Και αυτή η θητεία του σημαδεύτηκε απο σκάνδαλα. Η εφημερίδα "Πατρίς" σε άρθρο της ανέφερε ότι η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί την παροχή ρουσφετιών εις τον Δήμο της Ώλενας εξ'ολοκλήρου στον κ. Δόγκα! Στις 20 Ιουλίου 1904, όπως πληροφορούμαστε, κάηκε ολοσχερώς η πατρική του οικία στο χωριό Πέρσανα Ώλενας. Η συνολική ζημιά ανερχόταν σε 15 χιλιάδες δραχμές. Τον επόμενο χρόνο κατήλθε για τελευταία φορά υποψήφιος δήμαρχος στον δήμο Ολυμπίων. Κατάφερε όμως να εκλεγεί βουλευτής.

Στις 25 Νοεμβρίου 1905 απεβίωσε όντας εν ενεργεία βουλευτής στην Αθήνα, όπου είχε μεταφερθεί λόγω εξάντλησης. Ενταφιάστηκε στο Κρεκούκι και στην κηδεία του έδωσαν το παρόν όλοι οι κάτοικοι της Ώλενας, της Ολυμπίας και του Κρεκουκίου. Τώρα βέβαια πως εκεί που είχε τόσα ανοιχτά κομματικά μέτωπα ξαφνικά όλοι φαίνεται να τον τίμησαν με την παρουσία τους στην κηδεία του δεν το γνωρίζω. Στην κηδεία του μεταξύ άλλων παρευρέθησαν οι Χρήστος Στεφανόπουλος, βουλευτής και υπουργός, και Ιωάννης Κρεκουκιώτης, βουλευτής και ανηψιός του. Ο Βύρων Δάβος σημειώνει ότι ο Δόγκας υπήρξε ακραιφνής οπαδός του Τρικούπη και πολιτικός σύμμαχος του Στεφανόπουλου μέχρι το 1903 οπότε και διαφώνησε για την εκλογή της Ώλενας προσχωρόντας παράλληλα στον εκλογικό σχηματισμό του Κρεστενίτη. Ανηψιός του, εκτός από τον Ιωάννη Κρεκουκιώτη, ήταν ο πολιτικός Παναγιώτης Δόγκας.

Λίγα λόγια για τον Δάβο

Ο Βύρων Δάβος, γεννημένος το 1927 στο Πελόπιο Ηλείας, εργάστηκε για χρόνια στην πυροσβεστική και ασχολήθηκε απο νεαρή ηλικία με την λογοτεχνία και την ποιήση. Αρθρογράφει κατα καιρούς σε εφημερίδες και περιοδικά ενώ έχει να επιδείξει πλούσιο ιστορικό έργο. Αναφέρω χαρακτηριστικά τα βιβλία του: "Ιστορία του Πύργου Ηλείας", "η Ηλεία πριν και μετά την Επανάσταση του 1821", "Στον Πύργο και στην Ηλεία του 1821-1930" κ.α. Το τελευταίο ειδικά βιβλίο πρόκειται για κάποια επιλεγμένα άρθρα εφημερίδων της Ηλείας και των Αθηνών της περιόδου 1821-1930 τα οποία παρουσιάζει και μερικές φορές σχολιάζει πάντα απο την ψυχρή οπτική του ιστορικού. Όπως ο ίδιος αναφέρει για την ολοκλήρωση αυτού του βιβλίου, η συγγραφή του οποίου διήρκησε περι τα 3 χρόνια, χρειάστηκε να ξεφυλλίσει πάνω απο 500.000 σελίδες. Η προσφορά του στην καταγραφή και διάδοση της ιστορίας της Ηλείας ειναι αδιαμφισβήτη.