Ως τώρα έχουμε ασχοληθεί μόνο με όσους παράγουν ιστορία. Είναι νομίζω και η ώρα να καταπιαστούμε και με αυτούς που στην κυριολεξία έχουν γράψει ιστορία. Αν και το σωστό λόγω παλαιότητας θα ήταν να αρχίσω απο τον Στέφανο Θωμόπουλου, επέλεξα να ξεκινήσω, κυρίως λόγω της σημαντικότητας και του εύρους της ιστορικής έρευνας του, απο τον διάδοχο αυτού, τον Κώστα Τριανταφύλλου, έναν εκ των σημαντικοτέρων ιστορικών των Πατρών.
Ο Κώστας Ν. Τριανταφύλλου δικαίως έχει χαρακτηριστεί απο πολλούς ως ο διάδοχος του Στέφανου Θωμόπουλου, του πρώτου συστηματικού ιστορικού των Πατρών. Γεννημένος το 1912 στην Πάτρα, ο Τριανταφύλλου σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο Αθηνών και άρχισε να ιδιωτεύει ως δικηγόρος το 1935 πραγματοποιώντας μια καριέρα 38 ετών στα έδρανα, μέχρι δηλαδή το 1973, όταν και συνταξιοδοτήθηκε. Η μεγάλη του αγάπη όμως δεν ήταν η δικηγορία αλλά η ιστορία.
Σε νεαρή ηλικία ήρθε σε επαφή με τον Στέφανο Θωμόπουλο, του οποίου μάλιστα ανέλαβε να ολοκληρώσει την επιμέλεια και την έκδοση της β΄ έκδοσης της "Ιστορίας των Πατρών", έργο που προλογίστηκε απο τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Κατόπιν δικών του ένεργειών, του Τριανταφύλλου, περιήλθαν τα χειρόγραφα του Θωμόπουλου στην κατοχή του ("τα οποία σώθηκαν κυριολεκτικώς απο το πλησταριό" όπως χαρακτηριστικά σημειώνει), για να αγοραστούν στη συνέχεια απο τον Δήμο Πατρέων. Σήμερα φυλάσσονται στη δημοτική βιβλιοθήκη. Έχει πραγματοποιήσει και άλλες δωρεές όπως το πορτραίτο της Θεώνης Δρακοπούλου, το οποίο κληρονόμησε από την εγγονή της, Θεώνη Δρακοπούλου (Μυρτιώτισσα) και τον κώδικα Μέρτζιου με έγγραφα από το αρχείο της Βενετίας που αφορούν την Πάτρα.
Αναμφίβολα το σημαντικότερο έργο αυτού ήταν η έκδοση του "Ιστορικού Λεξικού των Πατρών", του οποίου ο όγκος σταδιακά άρχισε να αυξάνεται, και το οποίο πρόλαβε να εκδόσει τρείς φορές. Η σημασία του έργου αυτού πιστοποιείται και απο το βραβείο της Ακαδήμιας Αθηνών που έλαβε. Έχω παρατηρήσει πάντως, κάτι που επισημαίνει και ο Λάζαρης, ότι με τον χρόνο ο Τριανταφύλλου άλλαζε απόψεις σε βασικά θέματα όπως π.χ. η Αγία Λαύρα, την οποία αρχικά δεν θεωρούσε υπαρκτό γεγονός.
Σημαντική παρουσία είχε και ως δραστήριο μέλος της πατραϊκής κοινωνίας. Διετέλεσε πρόεδρος της Διακίδειου σχολής, του Ροταριανού Ομίλου Πατρών και της Αχαϊκής Εταιρείας, ήταν ιδρυτικό μέλος του ιστορικής και εθνολογικής Εταιρείας Πελοποννήσου ενώ είχε εκλεγεί πολλάκις δημοτικός σύμβουλος Πατρών. Τιμήθηκε πλείστες φορές απο διαφόρους φορείς (απο τον πρόεδρο της ελληνικής Δημοκρατίας κ.α.), με κυριότερη τιμή αυτή απο το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, το οποίο του έδωσε το οφίκιο του Άρχοντος Εκδίκου. Αξίζει να σημειωθεί οτι αυτός και ο Θεοφίλου, πρόεδρος δημοτικού συμβουλίου, είχαν αναλάβει την εκπλήρωση της διαθήκης τυο Δημητρίου Δαμίρη, η οποία όριζε την ανέγερση νοσοκομείου ονόματει "Άγιο Ανδρέας", όπερ και εγέννετο.
Απεβίωσε στην Πάτρα στις 23 Φεβρουαρίου του 2002 στην Πάτρα. Θα ήταν αδύνατο να αναφερθούμε σε όλα τα έργα του Τριανταφύλλου, λόγω του εύρους αυτού. Θα αναφερθούν κατ'επιλογήν τα σημαντικότερα απο αυτά: "Ιστορικό λεξικόν των Πατρών" (3 εκδόσεις, 2 τόμοι), "Η βυζαντινή οικογένεια Χαιρέτη και το εν Πάτρα αρχείο της" (Πάτρα 1962), "Δύο λίβελλοι κατά Βενιζέλου Ρούφου", "Το αρχείον των οικογενειών Δρακόπουλου και Καλαμογδάρτη", το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Πελοπόννησος" το 1969, "Η 100ετηρίς του Συλλόγου των εν Πάτραις Κρητών" (πρακτικά του Ε΄ ΔΙεθνούς Κρητολογικού συνεδρίου, Αθήνα 1991), "Οι Σλαύοι εις Πάτρας" (Πνευματικό συμπόσιο, Αθήνα 1989), "Η ημιεπίσημος αποστολή εις τα Ιονίας νήσους του βουλευτού Πατρών Κωνστ. Κωστάκη, 1864" (Δ΄ Πανιόνιο συνέδριο, 1978), "Τα Ναυπλιακά εν Πάτραις, 1862" (περιοδικό Μνημοσύνη, Αθήνα 1969), "Οι Κωστάκηδες της Αχαΐας και του Λιβόρνου. Συμβολή εις την ιστορία του Ελληνισμού της Τοσκάνης και των επαναστατικών Πατρών" (Αθήνα 1968) κ.α.
Ο Κώστας Ν. Τριανταφύλλου δικαίως έχει χαρακτηριστεί απο πολλούς ως ο διάδοχος του Στέφανου Θωμόπουλου, του πρώτου συστηματικού ιστορικού των Πατρών. Γεννημένος το 1912 στην Πάτρα, ο Τριανταφύλλου σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο Αθηνών και άρχισε να ιδιωτεύει ως δικηγόρος το 1935 πραγματοποιώντας μια καριέρα 38 ετών στα έδρανα, μέχρι δηλαδή το 1973, όταν και συνταξιοδοτήθηκε. Η μεγάλη του αγάπη όμως δεν ήταν η δικηγορία αλλά η ιστορία.
Σε νεαρή ηλικία ήρθε σε επαφή με τον Στέφανο Θωμόπουλο, του οποίου μάλιστα ανέλαβε να ολοκληρώσει την επιμέλεια και την έκδοση της β΄ έκδοσης της "Ιστορίας των Πατρών", έργο που προλογίστηκε απο τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Κατόπιν δικών του ένεργειών, του Τριανταφύλλου, περιήλθαν τα χειρόγραφα του Θωμόπουλου στην κατοχή του ("τα οποία σώθηκαν κυριολεκτικώς απο το πλησταριό" όπως χαρακτηριστικά σημειώνει), για να αγοραστούν στη συνέχεια απο τον Δήμο Πατρέων. Σήμερα φυλάσσονται στη δημοτική βιβλιοθήκη. Έχει πραγματοποιήσει και άλλες δωρεές όπως το πορτραίτο της Θεώνης Δρακοπούλου, το οποίο κληρονόμησε από την εγγονή της, Θεώνη Δρακοπούλου (Μυρτιώτισσα) και τον κώδικα Μέρτζιου με έγγραφα από το αρχείο της Βενετίας που αφορούν την Πάτρα.
Αναμφίβολα το σημαντικότερο έργο αυτού ήταν η έκδοση του "Ιστορικού Λεξικού των Πατρών", του οποίου ο όγκος σταδιακά άρχισε να αυξάνεται, και το οποίο πρόλαβε να εκδόσει τρείς φορές. Η σημασία του έργου αυτού πιστοποιείται και απο το βραβείο της Ακαδήμιας Αθηνών που έλαβε. Έχω παρατηρήσει πάντως, κάτι που επισημαίνει και ο Λάζαρης, ότι με τον χρόνο ο Τριανταφύλλου άλλαζε απόψεις σε βασικά θέματα όπως π.χ. η Αγία Λαύρα, την οποία αρχικά δεν θεωρούσε υπαρκτό γεγονός.
Σημαντική παρουσία είχε και ως δραστήριο μέλος της πατραϊκής κοινωνίας. Διετέλεσε πρόεδρος της Διακίδειου σχολής, του Ροταριανού Ομίλου Πατρών και της Αχαϊκής Εταιρείας, ήταν ιδρυτικό μέλος του ιστορικής και εθνολογικής Εταιρείας Πελοποννήσου ενώ είχε εκλεγεί πολλάκις δημοτικός σύμβουλος Πατρών. Τιμήθηκε πλείστες φορές απο διαφόρους φορείς (απο τον πρόεδρο της ελληνικής Δημοκρατίας κ.α.), με κυριότερη τιμή αυτή απο το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, το οποίο του έδωσε το οφίκιο του Άρχοντος Εκδίκου. Αξίζει να σημειωθεί οτι αυτός και ο Θεοφίλου, πρόεδρος δημοτικού συμβουλίου, είχαν αναλάβει την εκπλήρωση της διαθήκης τυο Δημητρίου Δαμίρη, η οποία όριζε την ανέγερση νοσοκομείου ονόματει "Άγιο Ανδρέας", όπερ και εγέννετο.
Απεβίωσε στην Πάτρα στις 23 Φεβρουαρίου του 2002 στην Πάτρα. Θα ήταν αδύνατο να αναφερθούμε σε όλα τα έργα του Τριανταφύλλου, λόγω του εύρους αυτού. Θα αναφερθούν κατ'επιλογήν τα σημαντικότερα απο αυτά: "Ιστορικό λεξικόν των Πατρών" (3 εκδόσεις, 2 τόμοι), "Η βυζαντινή οικογένεια Χαιρέτη και το εν Πάτρα αρχείο της" (Πάτρα 1962), "Δύο λίβελλοι κατά Βενιζέλου Ρούφου", "Το αρχείον των οικογενειών Δρακόπουλου και Καλαμογδάρτη", το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Πελοπόννησος" το 1969, "Η 100ετηρίς του Συλλόγου των εν Πάτραις Κρητών" (πρακτικά του Ε΄ ΔΙεθνούς Κρητολογικού συνεδρίου, Αθήνα 1991), "Οι Σλαύοι εις Πάτρας" (Πνευματικό συμπόσιο, Αθήνα 1989), "Η ημιεπίσημος αποστολή εις τα Ιονίας νήσους του βουλευτού Πατρών Κωνστ. Κωστάκη, 1864" (Δ΄ Πανιόνιο συνέδριο, 1978), "Τα Ναυπλιακά εν Πάτραις, 1862" (περιοδικό Μνημοσύνη, Αθήνα 1969), "Οι Κωστάκηδες της Αχαΐας και του Λιβόρνου. Συμβολή εις την ιστορία του Ελληνισμού της Τοσκάνης και των επαναστατικών Πατρών" (Αθήνα 1968) κ.α.
9 σχόλια:
Η άποψή μου είναι οτι πρόκειται ασφαλώς για σημαντικότερο ιστορικό απο τον Στέφανο Θωμόπουλο. Αρκεί να δεί κανείς το μέγεθος του έργου του για να το ανακαλύψει.
@paratiriti
Δεν είναι ακριβώς έτσι. Οι δύο ιστορικοί συμπίπτουν μεν χρονικά αλλά δραστηροποιήθηκαν σε δύο εντελώς διαφορετικές εποχές, επομένως είναι αδύνατον να συγκριθούν.
Νομίζω οτι θα ήταν άδικο να επιχειρήσουμε να δώσουμε σε κάποιον απο τους δύο τον τίτλο του "Σημαντικότερου ιστορικού των Πατρών".
Συμφωνώ με το τελαυταίο σχόλιο.
Υπάρχει και ο Βασίλης Λάζαρης ο οποίος έχει κομματική ταυτότητα, ΚΚΕ, αλλά είναι πολύ καλός ερευνητής, διαθέτει πολλά στοιχεία και έχει την αντικειμενικότητα του ερευνητή, όταν ξεφεύγει απο τα πλαίσια του κομματικού παράγοντα
Σίγουρα πρόκειται για καλό ερευνητή αλλά αντιμετωπίζει ένα "κόλλημα", ας μου επιτραπεί η λέξη, με την αστική τάξη. Πάντως το τελευταίο του βιβλίο για τους δημάρχους της πρώτης 25ετίας του 20ου αιώνα είναι αναμφισβήτητα καλό.
Κάπια στιγμή, θα πρέπει να διαβάζουμε και τις άλλες απόψεις.
Η Αστική Τάξη είναι κυρίαρχη μετά την επανάστασή της, η εξέλιξη "λέει"λοιπόν ότιείναι δυνατές οι αλλαγές.
Άρα όλοι οι δογματισμοί κάτω, και όχι επιλεκτικά
Η αστική τάξη όπως παρουσιάζεται δεν θυμίζει αυτήν της Πάτρας. Σίγουρα οι πλούσιοι έμποροι είχαν αρχίσει να οργανώνονται (Δες το βιβλίο της Μαντανικα - Καϊκα), σίγουρα υπήρχαν παραδοσιακές πατρινές οικογένειας που ασχολούνταν με την πολιτική, αλλά ποτέ δεν έφτασαν στο σημείο να αποτελέσουν οργανωμένη αστική τάξη με τα χαρακτηριστικά που της αποδίδονται.
Υπάρχει και το βιβλίο το "σταφιδικό πρόβλημα εν Ελλέδι" του Ζεύγου, ψευδώνυμο του υπουργού πΑΙΔΕΊΑς ΣΤΕΛΈΧΟΥς ΤΟΥ κκε στην πρώτη κυβέρνηση μετά απο την απελευθέρωση απο Γερμανούς
Θα θέσω στα υπ όψη, το παρακάτω απόσπασμα του Ένγκελς , που ήταν χρηματοδότης του Πρώσου Μάρξ , και βιομήχανος σε Αγγλικό έδαφος:
ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ
Για τη θεωρία της βίας
Αποσπάσματα από το έργο του «ΑντιΝτίρινγκ»,
Η ιστορία αυτής της πορείας, είναι η ιστορία της εξέλιξης της αστικής τάξης. Αν τα «πολιτικά γεγονότα ήταν τα αποφασιστικά κίνητρα των οικονομικών καταστάσεων», τότε η σύγχρονη αστική τάξη δε θα ήταν το δημιούργημα, δε θα ξεπεταγόταν μέσα από τους αγώνες της ενάντια στη φεουδαρχία, αλλά θα ήταν το γνήσιο παιδί που βγήκε με τη θέλησή της από τους κόλπους της φεουδαρχίας.
Κι όμως καθένας ξέρει ότι έγινε ακριβώς το αντίθετο: Τάξη καταπιεζόμενη αρχικά, φόρου υποτελής στους κυρίαρχους ευγενείς της φεουδαρχίας, που στρατολογούνταν μέσα από τους κάθε είδους υποτελείς και δουλοπάροικους, η αστική τάξη, παλεύοντας αδιάκοπα με τους ευγενείς, κατακτούσε το ένα οχυρό μετά το άλλο, και, τέλος, στις πιο εξελιγμένες χώρες άρπαξε την εξουσία από τα χέρια των ευγενών.
Μπορεί ο Μάρξ και ο Έγκελς να συγκλόνισαν τον κόσμο με την θεωρία τους, αλλά και οι δυό τους ήσαν αστοί και απο καταγωγή
Δημοσίευση σχολίου